Higiena kanałów wentylacyjnych w praktyce

Dobrze zaprojektowana i prawidłowo wykonana instalacja wentylacji nie jest gwarantem optymalnych warunków komfortu i zdrowia dla przebywających w danym budynku osób. Wymaga jeszcze prawidłowej eksploatacji oraz konserwacji i czyszczenia.

Najczęściej złe samopoczucie i związane z tym choroby użytkowników danego budynku związane są z niewłaściwymi parametrami nawiewanego “świeżego” powietrza. Przyczynąsą głównie zanieczyszczone kanały wentylacyjne. Na stopień zabrudzenia instalacji w systemach wentylacyjnych wpływ ma również jakość zastosowanych filtrów i ich zabrudzenie. Szybkość zanieczyszczenia, w zależności od lokalizacji i przeznaczenia obiektu jest zmienna. Nawet nowo zainstalowane przewody nie są pozbawione zanieczyszczeń (powstają one głównie podczas prac instalacyjnych). Należy równieżwziąć pod uwagęże system wentylacyjny może być wtórnym źródłem zanieczyszczeń i tworzyć „własne” środowisko do rozwoju szkodliwych dla człowieka mikroorganizmów. Sąto m.in. produkty procesów korozji metali i mat. budowlanych, w tym izolacji oraz mikroorganizmy powstające wokół ognisk wilgoci. Szczególnie znaczenie ma to w przypadku stosowania systemu recyrkulacji – gdyż wszystkie zanieczyszczenia, pyły, kurz itp. zbierane z całego budynku będą kumulować się właśnie w kanałach. Brak odpowiedniej higieny w przewodach najczęściej prowadzi do zmniejszenia wydajności nawiewanego powietrza. Zabrudzone filtry, wymienniki oraz zmniejszone przekroje kanałów wentylacyjnych obniżają bowiem efektywności tych urządzeń, co równocześnie zwiększa koszty eksploatacyjne.

Czyszczenie wentylacji – rzeczywistość

Wieloletnie doświadczenia w zapewnianiu higieny instalacji wentylacyjnych skłoniły nas, jako jedynych w Polsce, do inicjatywy oferowania bezpłatnych audytów stanu higienicznego układów wentylacyjnych wraz z badaniami mikrobiologicznymi oraz jakościowymi powietrza wewnętrznego. Celem tej oferty było skonfrontowanie z rzeczywistością tezy, że zarządcy budynków nie mają świadomości konieczności mechanicznego czyszczenia kanałów wentylacyjnych.

Niestety wyniki bardzo szybko potwierdziły tą tezę. Na podstawie zebranych danych zarządców i właścicieli obiektów, niezależnie od ich przeznaczenia, można podzielić na kilka podstawowych grup:

  • -  zarządcy, którzy nie chcą skorzystać z usług bezpłatnego audytu ze względu na przekonanie o braku konieczności czyszczenia wentylacji;

  • -  zarządcy, którzy nie chcą skorzystać z usług bezpłatnego audytu ze względu na fakt nieuwzględniania w budżecie dodatkowych kosztów przeznaczonych na czyszczenie;

  • -  zarządcy, którzy nie chcą skorzystać z usług bezpłatnego audytu ponieważ w ich przekonaniu serwis central wentylacyjnych jest wystarczający;

  • -  zarządcy, którzy są ciekawi wyniku audytu, ale i tak nie skorzystają z usług czyszczenia wentylacji;

  • -  zarządcy świadomi (zdecydowana mniejszość), którzy są chętni na bezpłatny audyt i deklarują chęć skorzystania w przyszłości z usługi czyszczenia i dezynfekcji.

    Doświadczenie zebrane w toku wielu lat pracy na szeregu obiektach z całą stanowczościąuprawnia do stwierdzenia, że nie istnieje czysta, nieobarczona zanieczyszczeniami i w pełni spełniająca swoje zadanie wentylacja, która nie podlega okresowemu mechanicznemu czyszczeniu i dezynfekcji. Potwierdzeniem tego jest m.in. obszerna dokumentacja poinspekcyjna.

    Uwarunkowania prawne

    Mechaniczne czyszczenie instalacji wentylacyjnej jest obowiązkiem każdego zarządcy budynku. Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, instalacje wentylacyjne powinny byćpoddawane okresowej kontroli nie rzadziej niż raz do roku. W okresie ich użytkowania, wszystkie komponenty systemu powinny być utrzymywane w stanie technicznym zapewniającym sprawność i niezawodność ich funkcjonowania. Szczególne wymagania sąstawiane instalacjom i warunkom higienicznym w instalacjach w obiektach służby zdrowia [2] zostały Ponadto, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych w okresie użytkowania należy zapewnić:

    § pełną drożność i szczelność przewodów i urządzeń,
    § utrzymanie pełnego wymaganego przekroju kratek wentylacyjnych,§ realizację wymaganych robót konserwacyjnych i remontowych,
    § realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych.

    przez upoważnione organy kontroli i nadzoru, a w razie uzasadnionej potrzeby – kontrole stanu technicznego instalacji i urządzeń wentylacyjnych.
    Wytyczne dotycz
    ące okresowych kontroli poziomu higienicznego systemów wentylacyjnych wprowadziła również Unia Europejska. Norma PN-EN 15780:2011 Wentylacja budynków - Sieć przewodów - Czystość systemów wentylacji opisuje wymagania i procedury dotyczące oceny stanu higienicznego instalacji wentylacyjnych oraz metod ich czyszczenia. Ta norma ma zastosowanie zarówno do nowych, jak i istniejących systemów wentylacji i klimatyzacji i zawiera kryteria oceny czystości oraz procedury czyszczenia tych systemów.

    Walidacja skuteczności oczyszczania ma zastosowanie również do wyrobów stosowanych w systemach wentylacji i klimatyzacji przeznaczonych dla ludzi, które odpowiadająnormom PN-EN 1505:2001 Wentylacja budynków - Przewody proste i kształtki

wentylacyjne z blachy o przekroju prostokątnym – Wymiary,
PN-EN 1506:2007 Wentylacja budynków - Przewody proste i kszta
łtki wentylacyjne z blachy o przekroju kołowym – Wymiary, PN-EN 13053:2008 Wentylacja budynków - Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne - Klasyfikacja i charakterystyki działania urządzeń, elementów składowych i sekcji, PN-EN 13180:2004 Wentylacja budynków - Sieć przewodów - Wymiary i wymagania mechaniczne dotyczące przewodów giętkich, oraz PN-EN 13403:2005 Wentylacja budynków - Przewody niemetalowe - Siećprzewodów wykonanych z płyt izolacyjnych.
Norma PN-EN 15780:2011 okre
śla:

  • sposób oceny poziomu higieny instalacji,

  • zasady kwalifikowania ciągów do czyszczenia,

  • częstotliwość inspekcji i czyszczenia;

  • dobór właściwych metod czyszczenia;

  • zasady kontroli wykonanych prac.

    W informacyjnym załączniku A normy podano trzy klasy czystości instalacji, w zależności od przeznaczenia budynku, w którym zostały zainstalowane – tabela 1.
    W zale
    żności od klas czystości instalacji podanych w tabeli 1 w normie, zamieszczono również zalecaną minimalną częstotliwość kontroli w ciągu roku.

    Podsumowanie

    Korzyści wynikające z prawidłowego stanu higienicznego instalacji wentylacyjnej sąogromne. Niestety nie wszyscy użytkownicy tych systemów zdają sobie sprawę z wagi problemu i bardzo często aspekt ten jest pomijany. Dyskusja dotycząca kwestii regulacji prawnych, obligujących właścicieli i zarządców budynków do czyszczenia kanałów wentylacyjnych powinna zostać jak najszybciej rozwiązana i ujednolicona. Ze względu na kompleksowość problemów, które pojawiają się przed i w trakcie czyszczenia instalacji rurowych systemu wentylacji i klimatyzacji, konieczne jest rzetelne przygotowanie do prac czyszczących i praca u podstaw. Pożądany cel czyszczenia instalacji uzyska siębowiem jedynie wtedy, gdy zastosuje się odpowiednie, profesjonalne urządzenie czyszczące obsługiwane przez wyspecjalizowaną firmę...

    Literatura
    [1] PN-EN 15780:2011: Wentylacja budynków – Sieć przewodów – Czystość systemów wentylacji.

page3image1751648

[2] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (DzU 2006, nr 213, poz. 1568).
[3] Ustawa Prawo budowlane (DzU Nr 106, poz. 1126 z 2000 r.), Art. 62.1
[4] Rozporz
ądzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 16.08.1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynk.w mieszkalnych (DzU Nr 74/99).

5. PN-EN 15780:2011 - wersja angielska Wentylacja budynków - Sieć przewodów - Czystość systemów wentylacji.

O Firmie

PB Signum Development sp z o. o. jako właściciel m.in. marki czyszczeniewentylacji.com to firma , która narodziła się z pasji i wiary... wiary w lepsze jutro. Firma powstała na bazie grupy podmiotów z 30 – letnim stażem w branży inżynierii sanitarnej. Tradycja, doświadczenie, profesjonalizm, ciągły rozwój to wartości i cele, którymi na co dzieńkieruje się nasz zespół. Rok po roku zdobywamy pozycję na krajowym rynku inwestycyjnym. Zdobywać zaufanie inwestorów - naszych klientów to główny cel, na którym skupiliśmy swoje działania. Systematycznie rozwijamy swoją działalność i poszerzamy zakres świadczonych usług. Zatrudniamy wysoko wykwalifikowanych specjalistów i wykorzystujemy najnowocześniejsze technologie pozwalające utrzymywaćpoziom wykonywanych prac znacznie przewyższający obowiązujące normy i międzynarodowe standardy. W okresie swojej działalności zrealizowaliśmy wiele inwestycji i robót, które nie tylko zachowują wysoki standard, ale przede wszystkim wciąż spełniają oczekiwania Inwestorów.

Fot. 1. Widok wnętrza kanałów wentylacyjnych podczas inspekcji przed czyszczeniem. Źródło: czyszczeniewentylacji.com

page4image5839136page4image5839552page4image1760160page4image1755008page4image1792192page4image1791520
page5image1758592page5image1755232

Fot. 2. Widok kanału wentylacyjnego metalowego prostokątnego przed i po czyszczeniu (fot. czyszczeniewentylacji.com)

Fot. 3. Widok kanału wentylacyjnego z przewodu metalowego przed i po czyszczeniu (fot. czyszczeniewentylacji.com)

Fot.4. Widok kanału wentylacyjnego z przewodu spiro przed i po czyszczeniu (fot. czyszczeniewentylacji.com)

page5image1796224page5image1795552page5image1795776page5image1795104
page6image1796000

Fot. 5 Urządzenia do czyszczenia instalacji wentylacyjnych (źródło: ........)


 

mgr Michał Majewski
PB SIGNUM DEVELOPMENT SP. Z O.O.
czyszczeniewentylacji.com 

Copyright © 2017 Czyszczeniewentylacji.com - All Rights Reserved. Designed by Computer Help

^